Od przyszłego roku Szczecin będzie nagradzał autorów literatury dziecięcej o wysokich walorach artystycznych i edukacyjnych. Będzie to nagroda im. Joanny Kulmowej, poetki, autorki utworów scenicznych i książek dla dzieci.
– Mam nadzieję, że „dziecięca” Nagroda im. Joanny Kulmowej stanie się równie ważna jak „dorosła” Nagroda im. Wisławy Szymborskiej, którą Kulmowa podziwiała i lubiła. – mówi dr hab. Urszula Chęcińska, prof. Uniwersytetu Szczecińskiego, pomysłodawczyni nagrody. – Kulmowa, tak jak Wisława Szymborska, wierzyła we właściwy dziecku i poecie „zmysł udziału”. Kulmowa, pozostawała w wyobraźni dzieciństwa i skutecznego zdziwienia, wdzięku i prostoty, radości i osiągania piękna w nadmiarze. Tak jak Andersen, Janusz Korczak i Astrid Lindgren.
Artystyczny wymiar twórczości Joanny Kulmowej, dla której słowo poetyckie jest narzędziem obrony własnego człowieczeństwa, a prawa dziecka stanowią istotę pisarstwa dla dzieci, w pełni zasługuje na uhonorowanie pamięci Poetki ze Strumian, Nagrodą im. Joanny Kulmowej. Jest to wspólna inicjatywa Uniwersytetu Szczecińskiego, Miasta Szczecin i Szczecińskiej Agencji Artystycznej. Humanistyczny wymiar Nagrody im. Joanny Kulmowej podkreśla humanistyczny wymiar Szczecina. „Los rzucił nas hen daleko, w okolice Szczecina. Stało się coś całkiem niezaplanowanego. Stało się na całe życie. I dobrze się stało” – tak o swoich związkach ze Szczecinem napisali Joanna i Jan w „Kronice Szczecina 2016”.
– Bardzo się cieszę, że w ten sposób uczcimy pamięć wybitnej pisarki i poetki, która niezwykle mocno była związana z naszym miastem. – mówi Krzysztof Soska, zastępca prezydenta miasta – Myślę, że taka formuła upamiętnienia Joanny Kulmowej jest najlepsza, bo przecież wiąże się z procesem twórczym i rozwijaniem umiejętności pisarskich kolejnych pokoleń.
W założeniu Nagroda ma promować autorów, którzy w danym roku w swojej twórczości nawiązują do wysoko artystycznych dokonań Joanny Kulmowej. „Trzeba nie przestawać być dzieckiem” – mówiła Kulmowa w wielu wywiadach i kierowała swoją aluzję pedagogiczną nie tylko do dzieci, ale i do dorosłych. Joanna Kulmowa uhonorowana została wieloma nagrodami, m.in. Medalem Edukacji Narodowej, Medalem Korczakowskim, Medalem Polskiej Sekcji IBBY za całokształt twórczości dla dzieci, Orderem Uśmiechu, Nagrodą Prezydenta RP „Sztuka Młodym”, Nagrodą Specjalną Fundacji Cała Polska czyta dzieciom, Nagrodą Pegazika w kategorii twórca książki dla dzieci „za otwieranie dzieciom świata marzeń, wrażliwości i piękna”.
W 2010 roku Uniwersytet Szczeciński nadał Joannie Kulmowej tytuł doctora honoris causa. W tym samym roku Joanna Kulmowa stała się Honorowym Obywatelem Miasta Szczecin. W 2018 roku przyznano Joannie Kulmowej Nagrodę Artystyczną Miasta Szczecin za całokształt twórczości. Powtórzyła wtedy słowa sprzed lat: „We wszystkim, co piszę udzielam pomocy światu, jeżeli chodzi o jego brak zachwytu pięknem, brak radości. Dla dzieci najważniejsza jest radość i ukochanie piękna. A na tym polega funkcja sztuki”. Joanna Kulmowa zmarła w 2018 roku. Szczecinowi pozostawiła swoje pamiątki, myśli i słowa, która zapisywała przez trzydzieści pięć lat pobytu w Strumianach.
– Joanna Kulmowa zostawiła Szczecinowi swoje ostatnie wiersze. Zostawiła Szczecinowi swoje filozoficzne książki dla dzieci. Jak pisał Jean Piaget to dziecko wyjaśnia dorosłego człowieka, bo każdy dorosły zaczynał od tego, że był dzieckiem. Pisane dzieciństwo Kulmowej posiada wartość niezwykłą. Kulmowa w twórczości dla dzieci dawała swój wyraz poglądom na wychowanie dziecka i rolę literatury dla dzieci – mówi Urszula Chęcińska – Wiedziała o tym doskonale Wisława Szymborska. W jednym listów do Kulmowej napisała: „ Kochana Joanno Kulmowa! Dzięki Tobie dziecinnieję w sposób najbardziej wyrafinowany, bo mogę czytać Twoje śliczne wierszyki dla dzieci”.
Autor: KR szczecin@infoludek.pl
