Podstacja prostownikowa przy ulicy Kolumba będzie przebudowana. Najważniejszym celem będzie dopasowanie jej do aktualnych wymagań technicznych oraz zabezpieczenie należytego funkcjonowania. Po wykonaniu prac unowocześniony będzie nie tylko sprzęt w środku. Wyremontowana będzie również elewacja. Dodane zostanie do niej nietypowe oświetlenie.
Co wiadomo o podstacji?
Budynek podstacji został wpisany do rejestru zabytków przez Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków. Jego remont jest niezbędny. Wyposażenie podstacji liczy sobie ponad 40 lat. Konieczne są coraz częstsze naprawy. W dodatku, nie zapewnia on obecnie pewności i bezawaryjności zasilania i zdalnego sterowania podstacją.
Podstacja prostownikowa została opracowana do zasilania sieci trakcyjnej tramwajowej. W podstacji energia elektryczna prądu przemiennego jest przetwarzana na energię prądu stałego. Przy użyciu kabli energia jest przesyłana do sieci jezdnej trakcji tramwajowej. Wyznaczona do przebudowania podstacja będzie dołączona do systemu zdalnego sterowania.
Jakie zmiany czekają podstację?
Przebudowa podstacji prostownikowej Kolumba przy ul. Kolumba 86 (Wyspa Jaskółcza) będzie obejmowała:
- całkowite odnowienie obiektu w zgodzie z zaleceniami Konserwatora Zabytków;
- wymianę urządzeń i instalacji wewnątrz budynku;
- rozbiórkę obiektów gospodarczych,
- wykonanie iluminacji budynku i wygrodzenie terenu podstacji.
Trwa postępowanie, w którym ma zostać wybrany wykonawca tego zadania. Otwarcie ofert planowane jest na 20.04.2022 r. Wymagany termin realizacji: 390 od daty zawarcia umowy.
Dlaczego podstacja jest tak ważna?
Spółka Tramwaje Szczecińskie składa się z kilku wydziałów. Ważnym fragmentem jest część elektroenergetyczna Wydziału Infrastruktury Tramwajowej. Jest ona odpowiedzialna między innymi za: bieżące utrzymanie (konserwację, przeglądy, remonty, naprawy awaryjne urządzeń elektroenergetycznych związanych z trakcją tramwajową.
Infrastruktura sieciowa w liczbach:
- 156 km kabli trakcyjnych prądu stałego;
- 138 km sieci trakcyjnej;
- 92 napędy zwrotnic tramwajowych;
- 24 najazdowe sygnalizacje tramwajowe;
- 38 km linii kablowych SN 15 kV;
- 19 podstacji trakcyjnych (stacje prostownikowe) 15/0,525 kV.
Skąd bierze się prąd w tramwaju?
Z sieci trakcyjnej tramwaj pobiera prąd przy pomocy pantografu. Później szynami i przyłączonymi do nich kablami trakcyjnymi powrotnymi prąd biegunem ujemnym wraca do stacji trakcyjnej (obwód elektryczny zostaje zamknięty). Podstacje trakcyjne, część rozłączników sieci trakcyjnej oraz zwrotnice są całodobowo nadzorowane oraz sterowane z Centralnej Dyspozytorni elektroenergetycznej na Wydziale Infrastruktury Tramwajowej przy ul. Klonowica 5.
Podstacje trakcyjne, przez kable trakcyjne, są wykorzystywane do zasilania sieci tramwajowej 660 V prądu stałego. Każda stacja obsługuje określony rejon zasilania, który składa się z sekcji zasilania. Każda stacja zasilana jest minimum dwiema liniami kablowymi SN 15 kV.
Na podstacji, których w Szczecinie jest 19, napięcie z 15 kV jest obniżane przez transformatory prostownikowe do poziomu 525 V, a później prostowane przez prostowniki diodowe i przesyłane do szyn zbiorczych rozdzielnicy 660 V prądu stałego. Tam, przez urządzenia elektroenergetyczne, dochodzi do podziału zasilania. Energia elektryczna jest przesyłana kablami trakcyjnymi zasilającymi do sieci trakcyjnej.
To skomplikowany proces. Dlatego kilkudziesięciu specjalistów z wydziału codziennie troszczy się o to, żeby pasażerowie mogli dojechać do szkoły i do pracy. Czasami pracowników spółki można zobaczyć na mieście, gdy wykonują prace sieciowe. Jednak w tym procesie bierze udział o wiele więcej osób.
50 pracowników wydziału, pracuje 7 dni w tygodniu 24h/dobę.
PODSTACJA KOLUMBA – fragmenty opisu historii z Programu Prac Konserwatorskich
„Budynek podstacji energetycznej jest częścią zespołu zajezdni tramwajowej ul. Kolumba 86-89 powstałej w latach 80-tych XIX w. Zespół był sukcesywnie modernizowany i rozbudowywany na przestrzeni lat swojego istnienia. Wyspę Jaskółczą adaptowano na potrzeby zajezdni tramwajowej w latach 20-tych XX w. W tym czasie wybudowano tutaj budynki magazynowe, warsztaty naprawcze oraz podstację trakcyjną” – w roku 1925.
Budynek podstacji trakcyjnej wzniesiono w typowych jeszcze dla późnego historyzmu formach eklektycznych nawiązujących do średniowiecza. (…) Jednak syntetyzm widoczny w opracowaniu form budynku podstacji energetycznej przy ul. Kolumba w Szczecinie jest zapowiedzią nowego modernistycznego nurtu w architekturze, który popularny staje się pod koniec lat 20 -tych XX w.
Założony na rzucie prostokąta piętrowy budynek podstacji energetycznej nakryto niskim dwuspadowym dachem z nadbudowanym świetlikiem.
Elewację przepruto wysokimi oknami zamkniętymi łukami dwuspadowymi na piętrze oraz mniejszymi oknami odcinkowymi na parterze. Nieotynkowane lico muru zaakcentowano nieregularnym układem cegieł o trudnym do zdefiniowania wątku. W licu muru widać wiązania przypominające wątek wendyjski, holenderski, wozówkowy, pospolity itp. Jako, że tramwaje są miejską wersją kolei żelaznych, w szczycie elewacji północno-wschodniej umieszczono tzw. skrzydlate koło, popularną niegdyś alegorię kolei żelaznych. Pierwotnie alegorię tę akcentowały po bokach charakterystyczne elementy w formie zygzaków symbolizujących iskry toczących się kół żelaznych. Obecnie zachował się tylko jeden zsunięty zygzak. (…)
Znany jest układ wnętrz z okresu 1928-1929. Na parterze znajdowały się: transformatory oraz akumulatornie, natomiast na piętrze przetwornice, prostownik rtęciowy i suwnica montażowa. Komunikację międzypiętrową umożliwiały schody usytuowane przy narożniku południowym. Podłogi oraz ściany na piętrze wyłożono płytkami ceramicznymi. Późniejsze przebudowy są trudne do ustalenia, ponieważ nie udało się odnaleźć akt nadzoru budowlanego do budynku podstacji trakcyjnej. Jednak na podstawie częściowo zachowanego ogólnego planu zespołu zajezdni przy ul. Kolumba z 1936 roku wiadomo, że w latach 30-tych XX w. dokonano kolejnej modernizacji, która objęła głównie parter. W tym czasie w elewacji południowo-wschodniej oraz południowo-zachodniej wybito nowe otwory drzwiowe. Wewnątrz wstawiono szereg ścian działowych zachowanych do dzisiaj. Zlikwidowano schody w narożniku południowym. Nowe schody wymurowano w pomieszczeniu kotłowni przy narożniku zachodnim. W późniejszym czasie zamurowano część otworów okiennych na parterze oraz przemurowano część okien na piętrze. Ogólny charakter tych prac oraz starannie opracowany wątek w murze pozwalają przypuszczać, że wykonane mogły być w latach 30-tych, 40-tych lub 50-tych XX w. Prawdopodobnie w latach 60-tych lub 70-tych zamurowano i otynkowano dwa środkowe otwory okienne w elewacji północno-wschodniej (charakterystyczny tynk typu baranek). Wewnątrz zapewne wybudowano szyby wentylacyjne pomiędzy oknami ściany południowo-wschodniej. Możliwe, że dokonano pewnych zmian w układzie wnętrz parteru.”
Autor: Infoludek.pl szczecin@infoludek.pl
