30 marca 2023 roku, o godzinie 18.00 w Muzeum Narodowym w Szczecinie odbędzie się otwarcie dwóch wystaw: „Radość życia. Sztuka ludowa Meksyku z kolekcji Stanisława Kasprzyka” i „ALEBRIJES! ALEBRIJES! Fantastyczne stworzenia z kolekcji Ambasady Meksyku w Polsce”.
„Radość życia. Sztuka ludowa Meksyku z kolekcji Stanisława Kasprzyka”
Zaprezentowane na wystawie dzieła zostały stworzone rękami artesanos – artystów ludowych, którzy za pośrednictwem swojej twórczości ukazują otaczający ich świat, różnorodny obraz Meksyku. Meksykańskość przez nich przedstawiana jest intensywna i soczysta, a zarazem przepełniona prawdziwą radością życia.
Mianem artesanía (meksykańskiego rękodzieła ludowego) określa się wiele gałęzi rzemiosła. Na wystawie wyeksponowano wyroby rękodzielnicze, reprezentujące malarstwo, rzeźbę, ceramikę, tkactwo i hafciarstwo. Prace pochodzą z różnych stanów Meksyku: Chiapas, Colima, Guerrero, Oaxaca, Meksyk, Puebla, a także z miasta Meksyk. Szczególną uwagę zwracają obrazy amate wykonane przez artystów z Xalitli, z regionu Alto Balsas w stanie Guerrero, zamieszkanego przez rdzenną grupę etniczną Nahua. Nazwa amate wywodzi się od wyrazu amatl oznaczającego „papier”. Tradycja jego produkcji rzemieślniczej sięga czasów prekolumbijskich. Twórczość amate wśród Nahua narodziła się w latach 60. XX wieku. Na swoich dziełach artyści ukazują życie codzienne mieszkańców meksykańskiej prowincji, lokalne święta, obrzędy, zabawy, sceny religijne oraz przestylizowane zwierzęta.
Pośród przedstawień figuralnych przeważają wizerunki zwierząt wykonane przez artystów z położonego w południowym Meksyku stanu Oaxaca. Część z nich to drewniane alebrijes – przepełnione kolorami i wzorami meksykańskie rzeźby ludowe, prezentujące fantastyczne zwierzęta i stworzenia. Na wystawie pojawiły się również podobizny zwierząt o prostszej formie i skromniej dekorowane, na przykład prace przedstawiające muzykantów, wykonane przez pochodzących z La Unión Tejalapam członków rodziny Santiagów. Na ekspozycji można podziwiać również wielobarwne obrazy autorstwa rodziny Lorenzów, obrazy wotywne na blasze malowane, ceramikę z ośrodka ceramicznego w Metepec, gliniane i wełniane animalitos (zwierzątka) oraz haftowane tkaniny grupy Otomí. Prezentacja dzieł przewidziana jest do listopada – miesiąca, w którym przypada Dzień Zmarłych w Meksyku. Día de los Muertos to jedno z najważniejszych wydarzeń w meksykańskim kalendarzu świątecznym, dlatego na szczecińskiej ekspozycji nie mogło zabraknąć prac z nim związanych.
Wszystkie dzieła pochodzą z kolekcji Stanisława Kasprzyka. Rok prezentowania wystawy jest szczególny dla obu narodów, ponieważ w 2023 roku obchodzimy 95. rocznicę ustanowienia stosunków dyplomatycznych między Polską a Meksykiem.
Radość życia. Sztuka ludowa Meksyku z kolekcji Stanisława Kasprzyka
wystawa: 31 marca–19 listopada 2023
wernisaż: 30 marca 2023, godzina 18.00
Kuratorka: Katarzyna Findlik-Gawron
Organizator: Muzeum Narodowe w Szczecinie
„ALEBRIJES! ALEBRIJES! Fantastyczne stworzenia z kolekcji Ambasady Meksyku w Polsce”
Alebrijes to meksykańskie rzeźby ludowe przedstawiające fantastyczne zwierzęta i stworzenia. Za ich twórcę uważa się Pedro Linaresa Lópeza (1906–1992), meksykańskiego artystę, posługującego się lubianą i popularną wśród twórców ludowych techniką cartonería (tworzenia z masy papierowej). Geneza powstania alebrijes wiąże się z chorobą artysty, który leżąc nieprzytomny w łóżku, śnił o dziwnym miejscu, podobnym do lasu. Zobaczył w nim drzewa, zwierzęta, skały, chmury, a one nagle przekształciły się w niezwykłe chimery. Ujrzał osła ze skrzydłami motyla, koguta z rogami byka, lwa z głową orła, a wszystkie one krzyczały do niego: „Alebrije! Alebrije!”. Po powrocie do zdrowia odtworzył je za pomocą tektury, kleju i papier mâché i nadał im nazwę alebrijes.
Figury te wykonywane są z papier mâché (technika cartonería) i drewna. Artyści tworzący je z masy papierowej do uformowania bazy wykorzystują szkielet przygotowany z trzciny lub drutu, na którym modelują formę przy pomocy papieru oraz kleju. Drewniane alebrijes natomiast rzeźbione są w miękkim drewnie osoczynu (Bursera). Zarówno drewniane, jak i papierowe alebrijes pokrywane są zdecydowanymi kolorami i misternie wykonanymi wzorami. Uważane są za przykład surrealizmu w meksykańskiej sztuce ludowej.
Twórcy alebrijes łączą ze sobą charakterystyczne cechy fizyczne różnych zwierząt, postaci baśniowych i mitologicznych. Jako inspiracje służą im m.in. wizerunki byków, ptaków, stworzeń morskich, diabłów, czy syren. Do ich popularności przyczynili się Frida Kahlo i Diego Rivera, którzy zakochali się w ich niecodziennych wizerunkach. Przez swe barwne dekoracje oraz nieoczywistą i fantastyczną formę fascynują nie tylko Meksykanów, lecz także obcokrajowców.
Zaprezentowane zostały prace Irvinga Mondragóna Laguny, Óscara Becerry Mory, a także Joségo Luisa Masseya Aguirrego. Wszystkie dzieła pochodzą z kolekcji Ambasady Meksyku w Polsce.
Ekspozycja towarzyszy wystawie Radość życia. Sztuka ludowa Meksyku z kolekcji Stanisława Kasprzyka (31 marca–19 listopada 2023).
31 marca–23 maja 2023
wernisaż: 30 marca 2023, godzina 18.00
Kuratorka: Katarzyna Findlik-Gawron
Organizator: Muzeum Narodowe w Szczecinie
OFERTA EDUKACYJNA
Lekcje muzealne:
- Klasy 0–III „Apetyt na Meksyk – z wizytą w domu Any i Antonia”
- Klasy IV–VIII „Viva Mèxico! Podróż za jeden uśmiech”
Warsztaty muzealne:
- Klasy 0–IV „Buenos días Meksyk!”
Warsztaty rodzinne:
- „Kaktusowy zawrót głowy”
- „Meksykańskie sombrero”
Akademie muzealne:
- Akademia Malucha: „Wesoła podróż do Meksyku – Jaguar Fernando i przyjaciele”
- Akademia Juniora: „Kolorowy Meksyk”
Konkursy:
Konkurs plastyczny „Moja piniata” adresowany jest do dzieci w wieku 6–14 lat. Piniatę można wykonać w tradycyjny sposób (z gliny) bądź wykorzystać do jej zrobienia: karton, gazety, patyki, kolorową bibułę, wstążki, błyszczące dodatki (cekiny, koraliki). Należy pamiętać, żeby zostawić otwór, przez który do środka wrzuca się słodycze. Termin nadsyłania prac do 20 października 2023 roku. Piniaty można też dostarczyć osobiście do Działu Edukacji MNS. Autorzy najpiękniejszych prac otrzymają nagrody. Uroczyste rozstrzygnięcie konkursu i otwarcie wystawy pokonkursowej odbędą się w piątek, 27 października 2023 roku, o godzinie 12.00 w gmachu Muzeum Narodowego w Szczecinie, ul. Wały Chrobrego 3.
Koordynatorka konkursu i prowadząca zajęcia:
Dorota Baumgarten-Szczyrska (Dział Edukacji MNS)
tel. (+48) 91 4315 270
d.baumgarten@muzeum.szczecin.pl
Autor: Infoludek.pl szczecin@infoludek.pl
