„V Przegląd Kina Ukraińskiego 2023” to okazja by zobaczyć głównie filmy współczesne, produkcje sprzed kilku lat na ukraińskim rynku kinematografii. Prezentacja filmów ukraińskich odbędzie się w czterech miejscowościach Pomorza Środkowego: Koszalinie, Kołobrzegu, Szczecinku oraz Wałczu.
Głównym celem „Przeglądu Kina Ukraińskiego” jest przybliżenie społeczeństwu polskiemu ukraińskiej, współczesnej kinematografii, a za pośrednictwem prezentowanych filmów również kultury oraz historii ukraińskiej kinematografii, jak również kształtowanie społeczeństwa obywatelskiego, otwartego na odmienności narodowe i kulturowe.
„V Przegląd Kina Ukraińskiego 2023” – PROGRAM
Koszalin, Centrum Kultury 105, ul. Zwycięstwa 105
- 15 listopad 2023 (środa), godz.18.00 – 20.00: – film pt. Mamaj, reż. Oleś Sanin
- 24 listopad 2023 (piątek), godz.16.00 – 18.00: film pt. Powodyr (tłum. Przewodnik), reż. Oleś Sanin
- 26 listopad 2023 (niedziela), godz.16.30 – 18.30: film pt. DOWBUSZ, reż. Oleś Sanin
Kołobrzeg, Regionalne Centrum Kultury im. Zbigniewa Herberta, ul. Solna 1
- 14 listopad 2023 (wtorek), godz.18.00 – film pt. DOWBUSZ, reż. Oleś Sanin
- 15 listopad 2023 (środa), godz.18.00 – film pt. Powodyr, reż. Oleś Sanin
Szczecinek, Samorządowa Agencja Promocji i Kultury, ul. Wyszyńskiego 65,
- 18 listopad 2023 (sobota), godz.12.00 – film pt. Powodyr, reż. Oleś Sanin
- 19 listopad 2023 (niedziela), godz.12.00 – film pt. DOWBUSZ, reż. Oleś Sanin
Wałcz, Wałeckie Centrum Kultury, Plac Zesłańców Sybiru 3
- 15 listopad 2023 (środa), godz.17.00 – film pt. DOWBUSZ, reż. Oleś Sanin
Pokazy niekomercyjne. Wstęp wolny!
Opisy Filmów
FILM „MAMAJ”
Mamaj (ukr. Мамай) – ukraiński film fabularny w reżyserii Ołesia Sanina zrealizowany w 2003 roku na zlecenie ukraińskiego Ministerstwa Kultury i Sztuki (obecnie Ministerstwo Kultury i Sportu).
Film tak w samym tytule, jak i w wątku fabularnym zawiera odniesienia do tradycji ludowej ukraińskiej i tatarskiej. W tradycji ukraińskiej XVI-XIX wieku występuje postać Kozaka Mamaja. Natomiast w tradycji tatarskiej Mamaj to imię słynnego przywódcy Złotej Ordy z XVI wieku. Podobnie fabuła osnuta została na podaniach zaczerpniętych z obu kultur, ukraińskiej i Tatarów krymskich. Tematyka wpisuje się też w tematykę romansów w stylu Romea i Julii. Film jest parabolą ideałów bohaterskich i walki o wolność. Reżyser połączył ze sobą w linii fabularnej filmu dwa wątki literatury ludowej. Pierwszy to ukraińska Duma o trzech braciach azowskich z XVI wieku. Drugi – tatarska Pieśń derwisza o trzech walecznych Mamelukach.
Akcja filmu rozgrywa się na rozległych stepach ukraińskich na pograniczu Krymu, gdzie ścierają się ze sobą ludy koczownicze i osiadłe. Trzech braci, służących w trzech różnych armiach, rzuca służbę wojskową, usłyszawszy płacz Złotej Pieśniowej Niani. Jak głosi tatarska legenda, kiedy niania trafia w obce ręce, Tatarzy tracą siłę, ich naród się rozpada i przerywa się linia rodu.
Uciekającego najmłodszego brata Mamaja znajduje na stepie piękna Tatarka imieniem Omaj i ratuje go od śmierci. Młodzi zakochują się w sobie, niepomni na wielowiekową nienawiści między obu nacjami.
W 2004 roku film był oficjalnym kandydatem Ukrainy do Oscara w kategorii najlepszy film nieanglojęzyczny.
FILM „POWODYR” (tłum. Przewodnik):
Film rozgrywa się na początku lat 30. w sowieckiej Ukrainie, którą zdominowała industrializacja, kolektywizacja, Wielki Głód i likwidacja warstwy inteligenckiej. Beztroskie życie Petera Shamrocka, syna specjalista ze Stanów Zjednoczonych zmienia się w jednej chwili. Jego ojciec zostaje zamordowany. Tylko cud zapobiega śmierci Petera z rąk prześladowców. Tym „cudem” okazuje się kobziarz Iwan Koczera (niewidomy pieśniarz grający na kobrze lub bandurze). Chłopak zostaje jego przewodnikiem. Ich wspólna podróż przypada na zimę 1934 roku i jest pełna dramatycznych zwrotów akcji. Iwan wraz z innymi kobziarzami zostaje stracony w okolicach Charkowa. Tym samym Peter staje się jedynym żyjącym świadkiem tamtych tragicznych wydarzeń.
FILM „DOWBUSZ”
Dowbusz to ukraiński film historyczny w reżyserii Ołesia Sanina, oparty na historii Oleksy Dowbusza, najsłynniejszego wodza Opryszków w Karpatach. Film należy do najdroższych filmów ukraińskich, a jego budżet wynosi 120 mln UAH (udział państwa to 65 mln UAH).
Premiera filmu odbyła się 19 sierpnia 2023 roku w ramach Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Odessie, gdyż premiera kinowa w maju 2022 roku została odwołana w związku z rosyjskim atakiem na Ukrainę .
Akcja filmu rozgrywa się w Karpatach, I Rzeczpospolita, na początku XVIII wieku. Okrutne rządy polskiego władcy zmuszają Huculów do ucieczki w góry. Dwaj bracia, Oleksa i Iwan Dowbuszowie, zostają wypędzeni i stają się opryszkami. Szukając zemsty na panach za morderstwo rodziców Dowbuszów, bracia stają się wrogami. Jeden chce pieniędzy, drugi chce sprawiedliwości. Huculowie rozpoczynają powstanie pod wodzą Oleksy. Szlachta robi wszystko, co w jej mocy, aby zniszczyć Dowbusza, ale on ich przechytrza. Dzięki temu rosła legenda o Rycerzu Karpackim, inspirująca pokolenia ludzi walczących o wolność swojej ojczyzny. O sile i miłości Oleksy Dowbusch, o zdradzie i zniewadze. O tym jak żył i jak oszukał śmierć.
Zdjęcia do filmu rozpoczęły się w sierpniu 2018 roku. Zdjęcia zostały przerwane ze względów technicznych, a później ze względu na ograniczenia związane z kwarantanną pandemii COVID. Ostateczne zdjęcia rozpoczęły się na początku czerwca 2021 roku. Zdjęcia kręcono w Karpatach, Lwowie, obwodzie tarnopolskim i Kijowie, w starych zamkach (m.in. w Świrze) obwodu lwowskiego i innych obiektach historycznych oddających atmosferę pierwszej połowy XVIII wieku
Budżet filmu wyniósł około 120 milionów hrywien (ponad 3 miliony dolarów), z czego 65 milionów zapewniła Ukraińska Państwowa Agencja Filmowa. Na potrzeby zdjęć wykonano ponad 1000 kostiumów, nad którymi pracowało ponad 3000 kostiumografów, a liczba osób zaangażowanych jednocześnie w zdjęcia wynosiła około 600 osób.
Organizatorem jest Zarząd Oddziału oraz Zarządów Kół Lokalnych Związku Ukraińców w Koszalinie, Kołobrzegu, Szczecinku oraz Wałczu. Współorganizatorem Przeglądu jest Centrum Kultury 105 w Koszalinie, Regionalne Centrum Kultury im. Zbigniewa Herberta w Kołobrzegu, SAPIK w Szczecinku oraz Wałeckie Centrum Kultury w Wałczu. Przegląd otrzymał wsparcie Urzędu Marszałkowskiego w Szczecinie.
Autor: Infoludek.pl szczecin@infoludek.pl
