Nowoczesna rehabilitacja w chorobach neurologicznych

Pojawienie się choroby neurologicznej u osoby dorosłej wymusza wprowadzenie zmian w funkcjonowaniu nie tylko chorego, ale i osób z najbliższego otoczenia. Zmiany te dotyczą dwóch obszarów: życia codziennego, radzenia sobie w zwykłych, czasem banalnych czynnościach oraz podejmowanie działań w zakresie opieki medycznej – leczenia i rehabilitacji.

Ze względu na szczególny charakter schorzeń neurologicznych, potencjalnie każda jednostka chorobowa wywołująca zmiany strukturalne może pozostawić swój ślad w postaci ograniczeń możliwości ruchowych lub percepcyjnych człowieka. Ograniczenia te, w zależności od rozległości i umiejscowienia zmian w układzie nerwowym, mogą wycofać się całkowicie lub prowadzić do niepełnosprawności, która może być ledwo zauważalna i w niewielkim stopniu uciążliwa dla chorego. Na drugim końcu tej skali choroba spowoduje, że pacjent będzie całkowicie zależny od pomocy drugiej osoby i pojawi się konieczność używania wózka inwalidzkiego na stałe.

Do najczęstszych chorób neurologicznych osób dorosłych, których skutkiem jest pojawienie się niepełnosprawności należą: udar mózgu, choroba Parkinsona, stwardnienie rozsiane.

Udar mózgu należy do grupy chorób naczyniowych. Ryzyko udaru mózgu rośnie wraz z wiekiem i występuje głównie u osób starszych, najczęściej około 70 roku życia. Skutkiem udaru jest tzw. niedowład połowiczy. Jak sama nazwa wskazuje, dotyczy on jednej strony ciała – kończyn, tułowia, czasem również twarzy. W cięższych przypadkach pojawiają się problemy ruchowe, do których należą: trudności z samodzielnym przemieszczaniem się z łóżka na krzesło, wózek, toaletę, problemy z chodzeniem, używaniem kończyny górnej, szczególnie dłoni w zakresie precyzyjnych ruchów i codziennych czynności w zakresie samoobsługi. W takich przypadkach niezbędne jest stosowanie pomocy ortopedycznych w postaci kuli łokciowej, laski czy specjalnej wersji laski określanej jako trójnóg lub czwórnóg. Innym objawami w tej grupie pacjentów są trudności komunikacyjne spowodowane afazją, czyli zaburzeniami mowy oraz zaburzenia neuropsychologiczne.

Choroba Parkinsona należy do chorób neurodegeneracyjnych. Pomimo, że choroba może pojawić się już w wieku 40-50 lat, częstość jej występowania zwiększa się około 10 krotnie powyżej 70 roku życia. Częściej chorują mężczyźni niż kobiety. W przypadku tego schorzenia objawy, które w znaczący sposób upośledzają sprawność człowieka, to postępujące ograniczenia ruchowe całego ciała spowodowane tzw. sztywnością mięśniową. Ogranicza ona możliwości samodzielnego ruchu, szczególnie widoczne w kończynach dolnych w trakcie próby rozpoczęcia chodu oraz już w jego trakcie, kiedy pacjenci zmuszeni są wykonywać bardzo krótkie kroki. Kolejnym problemem jest charakterystyczne drżenie rąk, które ogranicza wykonywanie precyzyjnych ruchów, co w skrajnych postaciach całkowicie wyklucza możliwości samoobsługi. Chód staje się niepewny i pacjent narażony jest na częste upadki z powodu spowolnienia reakcji, zaburzeń równowagi, wymuszonego przodopochylenia tułowia.

Stwardnienie rozsiane, podobnie jak choroba Parkinsona, należy do grupy chorób neurodegeneracyjnych. Około trzy razy częściej chorują kobiety, a początki choroby pojawiają miedzy 20 a 40 rokiem życia. Objawy mają mniej przewidywalny schemat w porównaniu z udarem mózgu, czy chorobą Parkinsona. Również postęp choroby jak i nasilenie objawów mogą bardzo różnić się u chorych. Niepełnosprawność, w zależności od zajętych struktur układu nerwowego, spowodowana jest postępującymi niedowładami mięśniowymi kończyn górnych, dolnych, tułowia, zaburzeniami czucia, zaburzeniami równowagi. Dodatkowo mogą występować problemy z widzeniem, zespoły bólowe, przewlekłe zmęczenie, czy zaburzenia poznawcze i nastroju. W stadium zaawansowanym choroby pojawiają się problemy z chodzeniem, zmianami pozycji, samodzielnym funkcjonowaniem w zakresie codziennych czynności i samoobsługi. Początkowo pacjent może poruszać się za pomocą kul lub chodzika, jednak z upływem czasu może zajść konieczność korzystania z wózka. Dodatkowym utrudnieniem dla chorego może być znacznie nasilona spastyka i występowanie silnych, czasem bolesnych skurczów.

We wszystkich powyższych chorobach, ale i w każdej innej, rzadziej występującej chorobie układu nerwowego jak: uraz czaszkowo-mózgowy, uszkodzenie rdzenia kręgowego, choroby nerwowo-mięśniowe, pacjenci potrzebują specjalistycznej opieki medycznej w zakresie farmakoterapii, szeroko pojętej rehabilitacji oraz wsparcia psychologicznego. Szczególnie rehabilitacja jest procesem długotrwałym i żmudnym, wymagającym zaangażowania i wysiłku ze strony pacjenta przy stałym wsparciu osób bliskich.

Choroba neurologiczna, co dalej?

Prowadzeniem tego typu rehabilitacji zajmują placówki specjalizujące się w neurorehabilitacji osób dorosłych. Placówki z tego typu profilem działalności posiadają przygotowaną kadrę fizjoterapeutyczną, odpowiedni sprzęt rehabilitacyjny, zapewniają opiekę pielęgniarską i bytową w przypadku konieczności zapewnienia opieki całodobowej oraz umożliwiają dostęp do opieki psychologicznej. Często chorzy neurologiczni wymagają wsparcia i pomocy w wielu codziennych czynnościach, a zwłaszcza dotyczy to osób z dużym stopniem niepełnosprawności. Stąd ośrodki wyspecjalizowane w neurorehabilitacji stwarzają największe możliwości poprawy funkcjonowania dla osób zmagających się z powikłaniami chorób neurologicznych. Tylko bowiem holistyczne podejście do procesu usprawniania daje szansę optymalnej poprawy sprawności i jakości życia.

Jednym z ośrodków zajmujących się szeroko pojętą rehabilitacją jest Ośrodek Rehabilitacji Neurologicznej i Senioralnej Neuroport w Poznaniu, , który specjalizuje się w rehabilitacji neurologicznej i ortopedycznej. Jest to nowa placówka, której główny profil działalności obejmuje rehabilitację osób dorosłych z chorobami neurologicznymi, ortopedycznymi oraz pacjentów, u których występują wtórne objawy neurologiczne jako skutek choroby onkologicznej lub jej leczenia. Ośrodek organizuje turnusy rehabilitacyjne z pełną całodobową opieką oraz umożliwia korzystanie z zabiegów w formie ambulatoryjnej.

Dzięki wykwalifikowanej kadrze, nowoczesnemu wyposażeniu, funkcjonalnej i przemyślanej infrastrukturze umożliwia chorym na zaangażowanie się w proces usprawniania w maksymalnym stopniu, uwzględniając jednocześnie fizyczne i psychologiczne potrzeby każdego pacjenta. Turnusy i zabiegi w Ośrodku Neuroport realizowane są na zasadach komercyjnych.

W skład specjalistów ośrodka wchodzą: lekarze, pielęgniarki, fizjoterapeuci, opiekunowie medyczni, neurologopeda, psycholog, terapeuta zajęciowy, dietetyk.

Turnusy rehabilitacyjne

W trakcie turnusów rehabilitacyjnych każdy pacjent ma możliwość korzystania z indywidulanej fizjoterapii skoncentrowanej na jego aktualnych potrzebach. Z fizjoterapeutą prowadzącym ustalane są cele krótko i długoterminowe, dzięki czemu sam proces usprawniania jest maksymalnie zoptymalizowany. Prowadzone są ćwiczenia z rehabilitacji neurologicznej lub ortopedycznej w zależności od potrzeby. Dodatkowo każdy program oprócz metod reedukacji nerwowo-mięśniowej zawiera zabiegi z fizykoterapii, klasycznej kinezyterapii, terapii lustrzanej i ćwiczeń wspierających na sprzęcie dedykowanym dla pacjentów neurologicznych jak rotory zmniejszające spastykę lub sztywność mięśniową.

Rehabilitacja ambulatoryjna

W przypadku pacjentów, którzy mają możliwość dojeżdżania na zabiegi, istnieje możliwość korzystania z codziennej rehabilitacji ambulatoryjnej. Przed rozpoczęciem terapii zostaje przeprowadzona przez fizjoterapeutę wizyta kwalifikacyjna, na której wspólnie z pacjentem ustalany jest program usprawniania. Ośrodek umożliwia indywidualnie dopasowany do potrzeb pacjenta czas wykonywania zabiegów oraz możliwość modyfikowania rodzajów zabiegów w zależności od potrzeb i zmieniającego się stanu pacjenta. Dla osób chcących spędzać więcej czasu w placówce istnieje możliwość skorzystania z posiłków z możliwością wyboru określonej diety. W przypadku schorzeń ortopedycznych, np. urazy komunikacyjne, złamania miednicy, zabiegi operacyjne, wczesne uruchamianie pacjenta oraz kompleksowe usprawnianie pacjenta ma szczególne znaczenie, gdzie ból i unieruchomienie wywołują niekorzystne zmiany w narządzie ruchu oraz w układzie krążeniowo-oddechowym wydłużając czas do osiągnięcia pełnej sprawności.

Robotyka w rehabilitacji

To, co wyróżnia ośrodek Neuroport, to wykorzystywanie nowoczesnego sprzętu rehabilitacyjnego z zakresu tzw. robotyki rehabilitacyjnej oraz urządzeń z grupy Sensory-Based Therapy. Wsparcie klasycznej fizjoterapii tego typu sprzętem stwarza dodatkowe możliwości szczególnie osobom z chorobami neurologicznymi, u których na skutek choroby funkcja kończyn dolnych lub górnych została w znacznym stopniu ograniczona.

Jednym z takich urządzeń jest Lokomat Pro 6 – umożliwiający reedukację chodu nawet u tych osób, które z powodu choroby utraciły tę funkcję. Regularne treningi z wykorzystaniem tego urządzenia pozwalają zapobiegać wielu następstwom chorób neurologicznych ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego. Terapia szczególnie polecana jest osobom z zaburzeniami chodu po udarze mózgu, urazie czaszkowo-mózgowym, w stwardnieniu rozsianym, chorobie Parkinsona, czy uszkodzeniu rdzenia kręgowego. Innymi urządzeniami, wykorzystywanymi w ośrodku jest Armeo Spring i Bimeo przeznaczonych do rehabilitacji kończyn górnych oraz Manovo Spring i Rękawica Music Glove do rehabilitacji dłoni. W trakcie terapii pacjent ma możliwość obserwowania wykonywanego ruchu na monitorze w czasie rzeczywistym. Stały podgląd dostarcza precyzyjnych informacji o błędach, dzięki czemu można je na bieżąco korygować i wielokrotnie powtarzać ruch aż do osiągnięcia pożądanego wzorca. Sesje terapeutyczne są zaplanowane i realizowane w formie komputerowych gier zadaniowych o różnym stopniu trudności. Grafika oraz efekty dźwiękowe powodują, że niezbędna, duża ilość wymaganych powtórzeń wykonywana w takiej formie jest atrakcyjna i motywująca dla pacjenta.

Ośrodek przygotowany jest do rehabilitacji pacjentów ze znacznym stopniem niepełnosprawności. Wyposażony jest w pionizatory oraz nowoczesne elektryczne podnośniki do reedukacji chodu w tzw. dynamicznym odciążeniu, co znacznie ułatwia rehabilitację pacjentów leżących i jeżdżących na wózkach. Nowoczesne wyposażenie, wykwalifikowana kadra oraz opieka na wysokim poziomie stwarzają warunki, aby w maksymalnym stopniu wspierać i wykorzystywać potencjał pacjenta na drodze do sprawności.

KONTAKT:
NEUROPORT Ośrodek Rehabilitacji Neurologicznej i Senioralnej
Bojerowa 28, 60-480 Poznań
+48 500 490 590
biuro@neuroport.pl

Artykuł sponsorowany marketing@infoludek.pl