4 lutego 2022 roku wypada Światowy Dzień Walki z Rakiem. To odpowiednia chwila, żeby zrobić badania profilaktyczne. Zachodniopomorskie Centrum Onkologii oferuje bezpłatne badania profilaktyczne: cytologię i mammografię.
Cytologia
Cytologia to podstawowe badanie profilaktyczne. Jego wykonanie umożliwia wczesne wykrycie raka szyjki macicy i stanów przedrakowych. To test przesiewowy, który polega na ocenie mikroskopowej komórek złuszczonych i pobranych z części szyjki macicy. Właściwie przygotowane preparaty komórkowe trafiają do oceny mikroskopowej. Jeśli wynik badania jest zły, to konieczna jest dalsza diagnostyka. Zalecenia medyczne mówią o tym, że każda kobieta powinna wykonywać cytologię co najmniej raz na 3 lata. Jeżeli nowotwór zostanie wykryty we wczesnym stadium, szanse na przeżycie przez 5 lat wzrasta o ponad 90 procent. Przy wcześnie wykrytych zmianach przedinwazyjnych wyleczalność wynosi prawie 100 procent. Zgodnie z danymi Krajowego Rejestru Nowotworów z 2019 roku, w województwie zachodniopomorskim na raka szyjki macicy zachorowały 103 kobiety, z tego aż 82 kobiety zmarły.
Doktor Małgorzata Talerczyk, zastępca dyrektora ZCO ds. lecznictwa podkreśla, że: To właśnie z uwagi na dużą wyleczalność nowotworu wykrytego we wczesnym stadium warto robić systematyczne badania ginekologiczne i cytologię. Każde opóźnienie w diagnozie działa na niekorzyść pacjentki.
Na bezpłatną cytologię mogą się zgłosić kobiety w wieku 25-59 lat, które w ostatnich trzech latach nie miały wykonanego badania cytologicznego na NFZ. Badania będą się odbywały w piątek, 4 lutego, w godzinach od 8-14.00 w Centrum Diagnostyki i Terapii Chorób Piersi. Wcześniej trzeba iść do punktu informacyjnego (główne wejście do budynku Centrum od ul. Rolnej).
Mammografia
Mammografia to podstawowa i najpopularniejsza metoda diagnostyczna piersi. Badanie jest proste, szybkie, niebolesne. Nie wymaga wcześniejszego przygotowania. Dawka promieniowania w czasie badania jest podobna do tej przy prześwietlaniu zęba.
Rak piersi jest najczęściej występującym nowotworem złośliwym wśród kobiet w zachodniopomorskim województwie. To 25,1% wszystkich zachorowań na nowotwory. Niestety jest to druga, zaraz po nowotworze płuca przyczyna zgonów u kobiet – 13,9%. Zgodnie z KRN w 2019 r. w Zachodniopomorskiem zachorowało na niego 947 kobiet, zmarło 310 z nich.
W ZCO, ramach Populacyjnego Programu Wczesnego Wykrywania Raka Piersi wykonano w 2021 r. 3692 mammografii. U części kobiet potrzebna była dalsza, poszerzona diagnostyka. Dzięki niej udało się wykryć 119 przypadków złośliwego nowotworu piersi. Te kobiety są już leczone onkologicznie.
Mariusz Holicki, kierownik Zakładu Diagnostyki Obrazowej ZCO mówi, że: Wcześnie wykryty rak piersi jest wyleczalny. Dotyczy to zwłaszcza tych wcześnie wykrytych nowotworów, kiedy nie doszło jeszcze do przerzutów do węzłów chłonnych. Z każdym przerzutem leczenie staje się dłuższe, a ryzyko niepowodzenia rośnie.
Na bezpłatną mammografię mogą się zgłosić kobiety w wieku 50-69 lat (rocznikowo), które nie wykonały badania mammograficznego w ciągu ostatnich dwóch lat. Badanie odbędzie się w piątek, 4 lutego, w godzinach od 8-16.30 w Centrum Diagnostyki i Terapii Chorób Piersi. Wcześniej trzeba pójść do punktu informacyjnego (główne wejście do budynku Centrum od ul. Rolnej).
Samobadanie
W profilaktyce raka piersi równie ważne jest samobadanie. Z inicjatywy Koła Gospodyń Wiejskich z Mierzyna odbędzie się prelekcja. W prelekcji prowadzonej przez pracowników ZCO będzie brała udział członkini Stowarzyszenia Amazonek „Agata” w Szczecinie, Pani Joanna Łukomska. Pokaz samobadania dla pań z Koła Gospodyń będzie w piątek, 4 lutego o godz. 16. w sali na terenie Centrum Handlowego Ster (spotkanie odbędzie się w ścisłym reżimie sanitarnym).
Jaka jest wykrywalność nowotworów w pandemii?
Adrian Sikorski, dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Onkologii w Szczecinie stwierdza, że: W 2020 roku mieliśmy 10% spadek liczby pacjentów w poradniach specjalistycznych, 20% w leczeniu szpitalnym, w tym 8% w leczeniu zabiegowym. To bardzo dużo, bo z dużym prawdopodobieństwem należy założyć, że pacjenci nie rozpoczęli także leczenia w innych ośrodkach, po prostu nie byli diagnozowani. Największy spadek obserwowaliśmy w grupach rozpoznań, w których w naszym szpitalu realizujemy kolejne etapy leczenia, np. radioterapię: nowotwory urologiczne, ginekologiczne, płuca.
Przez cały czas trwania pandemii COVID-19 Zachodniopomorskie Centrum Onkologii udziela świadczeń w poradniach i oddziałach szpitalnych. Zgłaszający się pacjenci mają pełen dostęp do badań i kolejnych etapów leczenia.
Doktor Małgorzata Talerczyk dodaje, że: Obserwowaliśmy obawy pacjentów przed zarażeniem koronawirusem w dwóch poprzednich latach. Bywały sytuacje, kiedy pacjenci nawet nie zgłaszali się na zaplanowane operacje. Zaczynamy powolny powrót do poziomu realizacji świadczeń z okresu przed wybuchem pandemii, jednak obserwujemy też zwiększony odsetek pacjentów z zaawansowaną chorobą nowotworową. To osoby, które nie zostały zdiagnozowane we wczesnym stadium choroby, kiedy szanse na wyleczenie są największe.
W 2019 roku w ZCO hospitalizowanych z różnymi nowotworami było 11 tys. 146 pacjentów, w 2020 – 10 tys. 502, a w 2021 – 10 tys. 743. Dane nie dotyczą pacjentów leczonych w trybie dziennym (pacjenci poddawani ambulatoryjnie leczeniu chemioterapią).
Autor: Infoludek.pl szczecin@infoludek.pl
