Niezwykłe znalezisko na wybrzeżu Morza Bałtyckiego wzbudziło ogromne zainteresowanie archeologów i historyków. Odkryty kilka dni temu sztylet, ozdobiony zagadkowymi symbolami, trafił do Muzeum Narodowego w Szczecinie, gdzie przeszedł pierwsze badania. Wykorzystana do analizy technika fluorescencji rentgenowskiej (XRF) pozwoliła określić jego skład pierwiastkowy i otworzyła drogę do dalszych, bardziej szczegółowych badań.
Sztylet pod lupą naukowców
Specjaliści z działu konserwacji muzeum zastosowali metodę XRF, która umożliwia bezinwazyjne określenie składu chemicznego artefaktu. Wstępne wyniki wykazały obecność miedzi, cynku oraz innych śladowych pierwiastków, co może sugerować, że sztylet wykonano z brązu o specyficznym składzie. Analiza ta ma kluczowe znaczenie w ustaleniu pochodzenia surowca, technik jego obróbki oraz okresu, z którego pochodzi przedmiot. Analiza potwierdziła, że sztylet z całą pewnością jest przedmiotem sprzed kilkuset lat.
„Chcieliśmy potwierdzić historyczność tego sztyletu; mieć dowód, że pochodzi on z pradziejów, żeby ukrócić spekulacje, że to jest np. dziewiętnasto- czy osiemnastowieczny przedmiot. A takie komentarze też się pojawiły, kiedy ogłosiliśmy to odkrycie” – powiedział w środę PAP dyrektor Muzeum Historii Ziemi Kamieńskiej Grzegorz Kurka.
Badacze liczą, że dalsze testy pozwolą określić wiek znaleziska i jego potencjalne pochodzenie. Czy mamy do czynienia z lokalnym wyrobem, czy może z przedmiotem, który trafił na te tereny w wyniku dalekosiężnych kontaktów handlowych?
Zagadkowe ornamenty – wskazówka czy zagadka?
Jednym z najbardziej intrygujących aspektów artefaktu są misternie wykonane ornamenty znajdujące się na obu stronach sztyletu, w pobliżu jego rękojeści. Wzór składa się z powtarzających się półksiężyców oraz mniejszych i większych krzyżyków lub gwiazdek. Półksiężyce są ułożone w rzędach, a pomiędzy nimi widnieją krzyżowe znaki, które mogą symbolizować gwiazdy, elementy kosmologiczne lub pełnić funkcję rytualną.
Symbolika lunarna i astralna odgrywała istotną rolę w wielu pradziejowych kulturach. Półksiężyce mogły odnosić się do cykliczności Księżyca, a gwiazdki – do mapy nieba lub wierzeń związanych z astrologią. Jeśli zamiast nich mamy do czynienia z krzyżykami, mogą one pełnić funkcję ochronną, być oznaczeniem statusu wojownika albo symbolem przynależności plemiennej.
Co ciekawe, układ ornamentów różni się na obu stronach sztyletu, co może wskazywać na dodatkowe znaczenie dekoracji lub indywidualny charakter zdobienia.
Co dalej z badaniami?
Obecne analizy to dopiero początek drogi do odkrycia tajemnic sztyletu. Pełne wyniki badań pozwolą na dokładniejsze określenie jego wieku, technologii wykonania i prawdopodobnego miejsca produkcji. Czy był to lokalny artefakt, czy może pochodził z odległych regionów? Czy jego właściciel był wojownikiem, kapłanem, czy może pełnił inną wyjątkową rolę w swojej społeczności?
Jedno jest pewne – ten niezwykły artefakt skrywa wiele historii, które naukowcy dopiero zaczynają odkrywać. Kolejne badania mogą przynieść jeszcze więcej fascynujących informacji o dawnych kulturach zamieszkujących nadbałtyckie tereny.
Autor: Infoludek.pl szczecin@infoludek.pl