Marszałkowie województw nadodrzańskich zapowiedzieli powołanie międzyregionalnego zespołu eksperckiego, który ma na celu zdiagnozować aktualny stan ekosystemu Odry. Jego misją będzie także opracowanie programu długofalowych działań naprawczych dla rzeki. W spotkaniu marszałków wziął udział również Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego Olgierd Geblewicz oraz Marszałek Województwa Lubuskiego – Elżbieta Polak. Oprócz nich pojawili się przedstawiciele Dolnego Śląska, Opolszczyzny oraz reprezentanci Polskiego Związku Wędkarskiego.
Ratunek dla Odry – potrzebne oddolne działanie
Jak mówił podczas spotkania Olgierd Geblewicz – to katastrofa ekologiczna, ekonomiczna, cywilizacyjna. Marszałek zaznaczył, że konieczne jest opracowanie Programu Ratunkowego, który będzie miał zapewnione finansowanie na długie lata.
Sprawę skomentowała również Elżbieta Polak, Marszałek Województwa Lubuskiego: Nie znamy szkód, jakie wyrządzone zostały w ekosystemie, ludzie z dnia na dzień zostali bez pracy. Tylko rzetelna diagnoza umożliwi nam stworzenie programu naprawczego. Obecnie to jest dla nas priorytet, Odra oplata nasz region, nie możemy bezczynnie czekać, co zrobi rząd.
Pomoc od uczelni
Wszyscy marszałkowie są w kontakcie z uczelniami ze swoich regionów. W planach jest założenie interdyscyplinarnego zespołu, w którym pracować będą naukowcy z różnych dziedzin. Duże ośrodki akademickie dysponują specjalistycznymi laboratoriami, w których można zbadać bieżący stan wody w Odrze. Jak zaznaczył Marek Cebula – burmistrz Krosna, badania powinny być prowadzone według jednej metodologii, aby wyniki były porównywalne.
– Dziś zakończymy sprzątanie ryb, bo te, które zostały w wodzie, już nie nadają się do zebrania, rozpadają się, są w stanie totalnego rozkładu. To ważna wiadomość dla Pomorza Zachodniego, aby jak najszybciej zbierać zdechłe i śnięte ryby, bo za kilka dni będzie to już niemożliwe – dodaje Cebula
Ratunek dla Odry
Tylko w ciągu ostatniej doby zebrano aż 20 ton ryb, a to nie koniec. Szczególną uwagę należy zwrócić na sytuację powyżej Gryfina na Międzyodrzu, bo jest katastrofalna. Przed zalegającymi na dnie rybami ostrzega Mirosław Kamiński z Polskiego Związku Wędkarskiego w Zielonej Górze. Zaznacza, że stan wody trzeba monitorować nawet po zakończeniu zbierania. PZW chce złożyć wniosek do marszałków województw, aby wstrzymali zarybianie Odry.
– Jak widzimy, wymiana doświadczeń między naszymi regionami jest konieczna, tak jak bieżące szacowanie szkód i monitorowanie jakości wody. Musimy opracować wspólną diagnozę ekosystemu całej Odry, a nie jej poszczególnych odcinków – podsumowała spotkanie Marszałek Elżbieta Polak. – Trzeba już teraz wnioskować o zabezpieczenie środków w budżecie państwa na 2023 rok, aby działania w ramach Programu Ratunkowego dla Odry były finansowane przez rząd.
Marszałek Olgierd Geblewicz podkreślił, że do dyskusji publicznej trzeba wprowadzić aspekt ujęcia rewitalizacji Odry zarówno w komponencie krajowym, jak i w komponentach regionalnych programów unijnych. – Musimy mówić jednym głosem, aby w negocjacjach z Komisją Europejską osiągnąć nasz cel i umożliwić finansowanie ze środków europejskich – podkreślił Marszałek Geblewicz.
Na spotkaniu pojawiły się także głosy o konieczności decentralizacji zarządzania wodami, bo powołanie Wód Polskich do zarządzania akwenami okazało się porażką. Samorządowcy oraz przedstawiciele NGO chcą również sprawdzić rejestr wszystkich pozwoleń wodno – prawnych, które wydane przedsiębiorstwom usytuowanym nad polskimi rzekami w celu ich monitorowania.
W najbliższym czasie samorządy podpiszą List Intencyjny, który będzie regulował zadania każdego z partnerów w ramach Programu Ratowania Odry.
Zobacz także:
Katastrofa ekologiczna na Odrze – udokumentuj i zgłoś problem!
