Decyzją Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków (ZWKZ) w Szczecinie z dnia 28 maja 2024 r., budynek dawnego młyna parowego przy ul. Dworcowej 5 w Mieszkowicach został wpisany do rejestru zabytków województwa zachodniopomorskiego pod numerem A-2074.
Historia budynku
Budynek młyna parowego, w swojej obecnej modernistycznej formie, powstał w wyniku największej przebudowy zakładu, która miała miejsce w 1937 roku. Znajduje się on na zachód od średniowiecznego układu urbanistycznego Mieszkowic, po wschodniej stronie ul. Dworcowej, naprzeciwko budynku dworca kolejowego.
Kontekst historyczny
W 1876 roku w Mieszkowicach otwarto linię kolejową łączącą Szczecin z Kostrzynem, która przebiegała na zachód od miasta. Stało się to impulsem do rozwoju przemysłowego przedmieścia. Wzdłuż linii kolejowej powstały mleczarnia, młyn i cegielnia. W 1898 roku Wilhelm Karge wykupił istniejący młyn parowy od rodziny Wagner, co przyczyniło się do zwiększenia jego wydajności. Początkowo przemiał mąki wynosił 3 tony dziennie, a w okresie wojennym wydajność wzrosła do 80 ton ziarna dziennie.
Przebudowy i zmiany funkcji
Największa przebudowa młyna miała miejsce w 1937 roku, kiedy budynek zyskał modernistyczny kształt. W 1940 roku, w czasie wojny, młyn uległ częściowemu zniszczeniu wskutek pożaru i był nieużytkowany do czasu odbudowy, która zakończyła się w 1942 roku. Po zajęciu Mieszkowic przez Armię Czerwoną, maszyny młyna zostały zdemontowane i wywiezione.
W okresie powojennym, budynek młyna został zaadaptowany na magazyn zbożowy i pozostawał własnością Państwowych Zakładów Zbożowych do czasu transformacji ustrojowej i prywatyzacji. Obecnie budynek jest własnością prywatną.
Elementy architektoniczne
Z pierwotnego wyposażenia budynku zachowały się między innymi:
- Więźba wielostolcowa (w części wschodniej)
- Stropodach żelbetowy
- Stropy na belkach stalowych w otulinie z zaprawy cementowej
- Częściowo zachowana stolarka okienna
- Napis „Wilhelm Karge Dampfmühle” wykonany z wystającej cegły
Znaczenie
Uznanie budynku dawnego młyna parowego za zabytek podkreśla jego wartość historyczną i architektoniczną. Ten modernistyczny obiekt jest istotnym elementem dziedzictwa Mieszkowic, świadczącym o rozwoju przemysłu i zmianach urbanistycznych w regionie na przestrzeni lat.
Źródło : WUOZ w Szczecinie / FacebookAutor: Infoludek.pl szczecin@infoludek.pl
