Średniowieczne mury obronne w Pyrzycach to jedne z lepiej zachowanych fortyfikacji miejskich na terenie Pomorza Zachodniego. Oprócz walorów historycznych i naukowych jest też swoista atrakcja miejscowości.
Mury obronne powstały już w XIII wieku. Wieniec okalający starą część miasta liczył ponad dwa kilometry długości. W wieku XV kamienne obwarowania przeszły przebudowę – mury podwyższono do wysokości 7-9 metrów, rozbudowano także baszty, czatownie i bramy. Już w XVII wieku, wobec postępującego rozwojowi broni palnej, pyrzyckie fortyfikacje straciły na znaczeniu. Baszty zaczęto zamieniać w magazyny lub domy dla najbiedniejszych.
Po zewnętrznej stronie murów znajdowały się wały i szerokie na 25 metrów fosy, z których duża część została W XVIII i XIX wieku zlikwidowana i zastąpiona ogrodami i alejami spacerowymi.
Do dziś zachowały się baszty:
Pijacka – zbudowana na początku XVI wieku – dodatkowo baszta pełniła też funkcję izby wytrzeźwień.
Śpiącej Królewny – powstała w latach 1440-1470 z istniejącej półokrągłej czatowni. Ucierpiała w trakcie walk w 1945 roku.
Prochowa – zwana Ważniakiem wykorzystywana była jako składnica prochu i amunicji.
Lodowa – była jednocześnie strażnicą jak i więzieniem, a w późniejszym czasie magazynem tafli lodu oraz chłodnią mięsa.
Ruiny Baszty Mniszej – czy inaczej Klasztorna – jej nazwa pochodzi od nieistniejącego już klasztoru. Ucierpiała w trakcie walk w 1945 roku.
Sowia – w XIX wieku na skutek osunięcia się gruntu stała się pyrzycką „krzywą wieżą”. W górnej części jej odchylenie od pionu wynosi 30 cm.
Przetrwała również Brama Bańska (Pierwotnie trzypiętrowa. Nadbudowana w połowie XV i pierwszej połowie XVI wieku do pięciu pięter) i fragment Bramy Szczecińskiej (W czasach świetności pyrzyckich fortyfikacji pełniła rolę głównego wjazdu do miasta od strony Szczecina i Stargardu. W trakcie walk w 1945 roku została zniszczona do pierwszej kondygnacji. Po wojnie utrzymano ją w formie trwałej ruiny).
Autor: Infoludek.pl szczecin@infoludek.pl
