Zanim na Łasztowni powstanie nowa siedziba Teatru Współczesnego, teren przyszłej inwestycji jest dokładnie badany przez archeologów. Prowadzone prace mają ujawnić kolejne elementy portowej historii wyspy oraz dostarczyć odpowiedzi dotyczących ewolucji jej zabudowy na przestrzeni wieków.
Historia ukryta pod ziemią
Łasztownia od średniowiecza związana była z działalnością portową i gospodarczą Szczecina. Od XIII wieku rozwijały się tu spichlerze, magazyny, warsztaty rzemieślnicze, a później także zakłady związane z przemysłem stoczniowym. II wojna światowa przyniosła niemal całkowite zniszczenie infrastruktury. Przez lata obszar pozostawał częściowo zapomniany, aż do czasu, gdy rozpoczęto jego intensywną rewitalizację. Jednym z kluczowych projektów tego procesu stanie się właśnie nowy gmach teatru.
Zanim jednak inwestycja wejdzie w etap realizacji, specjaliści dokumentują ukryte ślady dawnej zabudowy. Badania koncentrują się na Małej Łasztowni, która, mimo historycznego znaczenia, nie była dotąd szczegółowo analizowana przez naukowców. Zespół archeologiczny stawia sobie za cel uchwycenie pełnego obrazu życia codziennego oraz zmian przestrzennych na wyspie.
Metody tradycyjne i nowoczesne technologie
Choć praca archeologa wciąż wymaga precyzji i cierpliwości, współczesne badania coraz częściej łączą klasyczne metody z nowymi technologiami. Na Łasztowni obok kielni i szpachelki równie ważne są drony i oprogramowanie GIS. Zdjęcia lotnicze pozwalają zarejestrować strukturę terenu i układ murów z lotu ptaka, natomiast cyfrowe mapowanie umożliwia dokładną lokalizację odkryć w przestrzeni. Nowoczesne technologie dają zupełnie nową perspektywę pozwalają odtworzyć, jak zmieniała się zabudowa wyspy przez kolejne stulecia, a jednocześnie zachować jej ślady dla przyszłych pokoleń.
Odkrycia dokumentujące dawne życie portu
Po usunięciu współczesnych warstw ziemi archeolodzy odsłonili relikty zabudowy z XVIII i XIX wieku. Wśród odnalezionych obiektów znajdują się fragmenty spichlerzy, robotniczych warsztatów, brukowanych dziedzińców oraz elementów infrastruktury portowej. Zidentyfikowano również pozostałości zabudowy przemysłowej z pierwszej połowy XX wieku, w tym ślady funkcjonowania przedwojennej stacji benzynowej i magazynów technicznych.
Wykopaliska przyniosły także drobne przedmioty użytkowe, metalowe elementy wyposażenia czy ceramiczne ułamki, które dostarczają wiedzy o kulturze materialnej dawnych mieszkańców wyspy. Każdy z artefaktów jest rejestrowany i zabezpieczany w celu późniejszej analizy oraz konserwacji. Badacze liczą na odkrycia jeszcze starszych obiektów datowanych na okres średniowiecza, które mogą znacząco uzupełnić wiedzę o początkach portu szczecińskiego.
Historia, która spotka się z przyszłością
Wyniki badań zostaną szczegółowo opracowane i przekazane do miejskich archiwów. Część odkryć może w przyszłości trafić do ekspozycji muzealnych, które przypomną o dawnym obliczu Łasztowni. Zakończenie prac archeologicznych będzie początkiem kolejnego etapu – przygotowania terenu pod budowę nowej siedziby Teatru Współczesnego.
Koncepcja teatru zostanie wyłoniona w międzynarodowym konkursie architektonicznym. Zgłoszenia o dopuszczenie do udziału w konkursie wysłało już 65 biur projektowych. Nowy gmach stanie się jednym z symboli odradzającej się Łasztowni – miejsca, gdzie przeszłość i nowoczesność przenikają się w przestrzeni sztuki, kultury i pamięci.
Nadzór nad realizacją konkursu oraz inwestycji sprawuje spółka Szczecińskie Inwestycje Miejskie Sp. z o.o.
*Zdjęcia: Szczecińskie Inwestycje Miejskie
Autor: Infoludek.pl szczecin@infoludek.pl
