W szczecińskim Dąbiu na placu Dawida Altera Kurzmanna (u zbiegu ulic Goleniowskiej i Tczewskiej) została uroczyście odsłonięta Ściana Pamięci. Pomnik zbudowany został z fragmentów nagrobków ze zlikwidowanego cmentarza.
We wtorek, 27 grudnia br., o godzinie 10:00 w obecności Prezydenta Miasta Szczecin Piotra Krzystka, przedstawiciela Narodowego Instytutu Konserwacji Zabytków p. Pauliny Gradkowskiej, przedstawicieli środowisk żydowskich, przedstawicieli KWP w Szczecinie, Tomasza Wolendera – Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Szczecinie, kierowników Biura Dokumentacji Zabytków w Szczecinie i Narodowego Instytutu Dziedzictwa oraz służb konserwatorskich uroczyście odsłonięto pomnik-lapidarium Ściana Pamięci.
Powstanie pomnika od początku było inicjatywą policjanta zajmującego się zabytkami w KWP w Szczecinie – nadkom. dr. Marka Łuczaka, prywatnie doktora historii i autora około 60 książek o skradzionych zabytkach i historii regionu, który wraz wolontariuszami, w tym szczecińskimi policjantami, prowadził w 2019 roku poszukiwania nagrobków a potem przez 4 lata organizował powstanie pomnika- lapidarium, upamiętniającego zmarłych żydowskich mieszkańców Szczecina-Dąbia.
28 lipca 2020 roku Rada Miasta Szczecin, na wniosek Pomorskiego Towarzystwa Historycznego, podjęła uchwałę w sprawie utworzenia pomnika upamiętniającego zmarłych żydowskich mieszkańców Dąbia.
Historia związana z powstaniem pomnika sięga XIX wieku, kiedy to w tym miejscu założono cmentarz żydowski. Cmentarz został zdewastowany przez nazistów podczas nocy kryształowej z 9 na 10 listopada 1938 roku. Żydowskie rodziny z Dąbia wywieziono i większość z nich zginęła w czasie II wojny światowej m. in w obozach koncentracyjnych i obozach pracy. Po wojnie cmentarz zlikwidowano, a fragmenty nagrobków wyrzucono w lesie w Dąbiu.
Zostały one odnalezione i zabezpieczone przeze nadkom. dr Łuczaka i wolontariuszy w 2019 roku. Policjant opracował wówczas wstępną koncepcję lapidarium w formie pomnika Ściany Pamięci.
W lutym 2020 roku powstała finalna wersja projektu technicznego pomnika, opracowana przez zespół architektów z biura architektonicznego Dedeco w składzie: Piotr Hofman, Krzysztof Ostoja – Hełczyński oraz Grzegorz Gogolin.
Budowę pomnika zrealizowało Przedsiębiorstwo Budowlane „Calbud” Sp. z o. o. Realizacja pomnika-lapidarium Ściana Pamięci została przeprowadzona przy wsparciu Narodowego Instytutu Konserwacji Zabytków ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Zobacz także:
W Dąbiu z fragmentów nagrobków powstanie pomnik Ściana Pamięci
Autor: Infoludek.pl szczecin@infoludek.pl
