Fundacja WWF Polska wobec wstępnego raportu rządowego ws. katastrofy na Odrze

Fundacja WWF Polska opublikowała stanowisko wobec wstępnego raportu rządowego w sprawie katastrofy. Wyniki, wnioski i rekomendacje polskiego zespołu eksperckiego zostały zaprezentowane 29.09.2022 r. podczas konferencji prasowej zorganizowanej przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Instytut Ochrony Środowiska-Państwowy Instytut Badawczy.

Według raportu uregulowana Odra oraz jej – przekraczające normy – zasolenie są przyczynami zakwitu wydzielających toksyny alg, odpowiedzialnych za masową śmierć ryb i bezkręgowców wodnych. Z tymi wnioskami zgadza się również WWF Polska.

Organizacja podkreśla, że to działalność człowieka doprowadziła do tej katastrofy:

– Odrą i wszystkimi innymi rzekami w Polsce naturalnie płyną wyłącznie wody słodkie. W rzece o dobrym stanie ekologicznym, bez nienaturalnie podwyższonego zasolenia, słonolubna złota alga Prymensium parvum nie miałaby jak się rozwinąć. Wody słone do Odry dostarczył wyłącznie człowiek – poprzez zrzuty zasolonych wód pokopalnianych i poprzemysłowych. Wyrażamy głębokie zaniepokojenie faktem, że wśród przedstawianych w raporcie wniosków brak wskazania, skąd wynika tak wysokie zasolenie Odry – choć wyniki badań jasno wskazują na działalność przedsiębiorstw w tym zakresie. – czytamy w stanowisku.

Raport wskazuje, że problem ponadnormatywnego zanieczyszczenia Odry znany jest władzom publicznym co najmniej od 2019 r., ale w rekomendacjach zabrakło propozycji działań, które przeciwdziałałyby takiemu stanowi rzeczy. Wyłania się obraz Państwa, które systemowo, od wielu lat toleruje nadmierne zanieczyszczenia wód.

Główny Dyrektor Ochrony Środowiska wyraźnie wskazuje na wieloletnie zaniedbania w zakresie kontroli pozwoleń wodnoprawnych, ale przede wszystkim na błędy systemu, który dopuszczał wydawanie dowolnej ilości pozwoleń wodnoprawnych dla „setek jak nie tysięcy podmiotów” w dolinie Odry i jej zlewni bez skumulowanej oceny wpływu zrzutów dokonywanych przez te podmioty na stan ekosystemu doliny rzeki. Przekraczane od lat normy jakości wody uznawano za stan normalny i nie podejmowano skutecznych działań, aby to zmienić. A Sekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, Głównej Konserwator Przyrody, Małgorzata Golińska mówi: „O tym, że zawiodło Państwo nie wolno mówić. […] Nie można było tego przewidzieć, a tym bardziej temu zapobiec na tym etapie”. 

WWF Polska zgadza się z przedstawionymi w raporcie rekomendacjami:

  • by wzmocnić system monitoringu wód, transparentności i dostępności danych z badań,
  • uzależnić zrzuty zanieczyszczeń od aktualnych stanów wód,
  • wprowadzić inteligentne zarządzanie zlewniowe w kontekście zanieczyszczeń
  • oraz usprawnić system informowania o zagrożeniach i wczesnego ostrzegania.

Fundacja zwraca uwagę na problem, jakim jest regulacja rzek:

– Regulacja i kanalizacja rzek sprzyja katastrofom ekologicznym podobnym do obecnej, ponieważ ogranicza zdolność ekosystemów rzecznych do samooczyszczania i prowadzi do kumulacji negatywnych zjawisk związanych z zanieczyszczeniem wód, ich eutrofizacją i przegrzaniem. Tym samym zwiększa ryzyko zakwitów glonów i sinic oraz zatruć fauny i flory. (…) Z kolei opracowywana przez Ministerstwo Infrastruktury specustawa dotycząca Odry ma ułatwić budowę kolejnych zbiorników retencyjnych i stopni wodnych na rzece. – czytamy.

Organizacja apeluje o weryfikację planów regulacji i kanalizacji Odry, które zagrażają kolejnym załamaniem ekosystemu Odry. Ponadto wzywa do odejścia od planów żeglugowych na Odrze i próby włączenia rzeki do sieci międzynarodowych dróg wodnych TEN-T.

Rzeki zanieczyszczane są w majestacie prawa – pełne stanowisko WWF –  TUTAJ

 

Zobacz także:

Wnioski i rekomendacje naukowców ws. sytuacji powstałej na Odrze

 

 

Autor: Infoludek.pl szczecin@infoludek.pl