Sprawdź, czy Twój zawód przetrwa rewolucję. Automatyzacja i cyfryzacja zmieniają rynek pracy

Blisko połowa znanych dziś zawodów zostanie zastąpiona pracą maszyn w ciągu najbliższego ćwierćwiecza. Kto musi bać się o swoją przyszłość? Jak dostosować się do zmian?

Najpierw o sprawcach całego zamieszania. Automatyzacja produkcji i cyfryzacja pracy postępują w błyskawicznym tempie. Ich największym atutem jest obniżenie kosztów pracy, większa wydajność, dokładność oraz jakość. Maszyny zastępują człowieka wszędzie tam, gdzie jest to możliwe i opłacalne.

Nie znaczy to, że ludzie są całkowicie zbędni. Jednak zamiast przy taśmach produkcyjnych zajmują miejsca przy monitorach komputerów, gdzie programują najróżniejsze procesy i odczytują ich wyniki. To wymaga jednak większych kompetencji niż prosta praca przy produkcji.

Pomysłowość będzie w cenie

Dlatego też spokojni o swoją przyszłość powinni być wszyscy ci, którzy wykonują zawody kreatywne, wymagające nieszablonowego działania i podejścia. Znacznie gorsze perspektywy rysują się przed zawodami polegającymi na wykonywaniu czynności powtarzalnych i schematycznych. Chodzi tu nie tylko o różnego rodzaju monterów przy taśmach produkcyjnych, ale też np. księgowych, bibliotekarzy, agentów ubezpieczeniowych, urzędników w banku czy na poczcie. Jeżeli dobrze się zastanowić, to wykonywane przez nich czynności może bez problemu przejąć maszyna. Oczywiście minie trochę czasu, zanim zapomnimy o dźwięku pieczątki przybijanej na poczcie, ale stanie się to na pewno szybciej niż przypuszczamy.

Dlatego już dziś osoby wchodzące na rynek pracy lub podejmujące decyzje na temat swojej przyszłości powinny dobrze przemyśleć swoje wybory. Podobnie jak wszyscy ci, którzy sądzą, że do emerytury będą pracować tylko w swoim zawodzie, a być może także i w jednej firmie. A takich pracowników, zwłaszcza w Polsce, jest bardzo wielu.

Etaty odchodzą do lamusa

Bardzo wiele osób, które dziś cieszą się dobrze płatną i stabilną pracą, zostanie zmuszonych do przekwalifikowania. W epoce tzw. gospodarki cyfrowej rynek pracy czeka rewolucja na ogromną skalę:

  • powstaną nowe miejsca pracy w sektorach oferujących nowe produkty i usługi,
  • pojawią się nowe formy zatrudnienia;
  • zmieni się charakter interakcji między pracownikiem a maszyną;
  • znikną miejsca pracy i niektóre zawody.

Praca na etat przez osiem godzin będzie rzadkością. Pracownik będzie:

  • wykonywał zadania dla kilku pracodawców jednocześnie,
  • ekspertem do wynajęcia np. na czas trwania projektu,
  • pracował zadaniowo dla organizacji pośredniczącej,
  • pracował na wezwanie – tylko wtedy, gdy pracodawca będzie go potrzebował.

Jakie umiejętności będą najbardziej pożądane na rynku pracy w przyszłości? Można krótko odpowiedzieć na to pytanie: wszystkie te, których komputery i maszyny nie opanowały w dużym stopniu. W większości przypadków chodzi o cyfrowe kompetencje. Z pewnością specjaliści IT będą rozchwytywani, ale też różnego rodzaju analitycy, architekci, fachowcy od pozyskiwania danych, projektanci inteligentnych maszyn oraz robotów, a także spece od marketingu cyfrowego i e-commerce.

Po pierwsze: dostosować się!

A co z bardziej „przyziemnymi” profesjami? Według raportu Gumtree, dziś aż 40% miejsc pracy w Polsce jest zagrożonych automatyzacją. Zagrożone mogą się czuć osoby pracujące w obsłudze klienta np. recepcjonistki, sprzedawcy, urzędnicy, pracownicy call center, bibliotekarze czy agenci ubezpieczeniowi. Na ich miejsca pracy czyhają tzw. uczące się maszyny i sztuczna inteligencja. Rozwój handlu w Internecie mocno zagrozi tradycyjnym sieciom handlowym. Już dziś pojawiają się kasy samoobsługowe, a zakupy robimy bez wychodzenia z domu.

A to tylko jedna z branż, którą czekają poważne zmiany. Czy należy się ich bać? Zanim cyfrowa rewolucja na dobre zacznie pożerać poszczególne specjalności, warto się na nią przygotować. Przede wszystkim należy sobie uświadomić, że automatyzacja jest szansą na ułatwienie wykonywania wielu mozolnych, męczących i kosztownych zadań. Należy też zdać sobie sprawę, że musimy już teraz poszerzać swoje kompetencje: zdobywać nowe umiejętności, uczyć się, poznawać, doskonalić. Bez tego nie ma czego szukać na rynku pracy przyszłości, która zaczęła się już wczoraj, dopada nas dziś, a odmieni nasze jutro.

Autor: PP szczecin@infoludek.pl