Co kraj, to obyczaj. I choć święta Bożego Narodzenia obchodzone są na całym świecie, to zależnie od kraju i szerokości geograficznej różnią się one między sobą w wielu szczegółach. Jak świętują w Holandii czy Japonii?
Hiszpania
W Hiszpanii odpowiednikiem opłatka jest chałwa, a jednym z głównych dań jest „Ciasto Trzech Króli”, w którym zapieka się drobne upominki. W szopce bożonarodzeniowej zaś koniecznie musi znaleźć się El Caganer, co mnie więcej można przetłumaczyć jako Defekator, czyli Pan, który robi kupę… (często w tej postaci przedstawia się gwiazdy, polityków lub piłkarzy). Jest on symbolem zdrowia i dobrobytu.
Niemcy
W Niemczech popularne jest odwiedzanie Jarmarków Bożonarodzeniowych – świąteczne stoiska pojawiają się wraz z rozpoczęciem Adwentu. Niemcy tak bardzo lubią pikle, że wieszają ogórki na choinkach. Oczywiście, nie te prawdziwe, a bombkę w ich kształcie. Taki ogórek ukrywany jest pośród gałązek, a dziecko, które je znajdzie jako pierwsze, otrzyma specjalny prezent. Zapewnia on również szczęście na cały rok. Wieczerza wigilijna nie jest tak uroczysta jak w Polsce. W rodzinach protestanckich jest to dzień, w którym Dzieciątko Jezus lub Święty Mikołaj przynoszą prezenty, natomiast w domach bez dzieci jada się uroczysty obiad składający się z kilku dań. Następnie na stołach pojawiają się ciasteczka, ciasto i grzane wino. Najważniejszym momentem świąt jest Pasterka.
Czechy
Tutaj w święta tradycją są wróżby na wzór naszych andrzejkowych. Lanie ołowiu, rzucanie butem czy odczytywanie wróżby z wcześniej zerwanej gałęzi czereśni, jabłoni czy forsycji, to jeden z tradycyjnych punktów wigilijnego wieczoru. W Czechach popularne jest też pieczenie małych, słodkich ciasteczek i zapalanie na wieńcu adwentowym czterech świec. Choinki ubiera się już w pierwszych dniach grudnia, a rozbiera często jeszcze przed Nowym Rokiem. Coraz większą popularność zdobywa także zwyczaj zdobienia domów gałązkami jemioły. Stałym elementem wieczoru wigilijnego są prezenty przynoszone przez Jezusika.
Słowacja
Na Słowacji w niektórych domach praktykowany jest zwyczaj, zgodnie z którym głowa rodziny nabiera łyżkę tradycyjnej potrawy i rzuca nią w sufit. Im więcej jedzenia przyklei się do sufitu, tym więcej szczęścia spotka domowników w nadchodzącym roku. W Wigilię kobiety przygotowują potrawy, a mężczyźni i dzieci ubierają choinkę. Drzewko przystrajane jest najczęściej łańcuchami, lukrowanymi pierniczkami, figurkami ze słomy i posrebrzanymi orzechami. W czasie wieczerzy wigilijnej okrągły, jasnobrązowy opłatek podaje się tu z miodem i czosnkiem.
Holandia
W Holandii Mikołaj (nazywany Sinterklaasem) ma swojego złego pomocnika. Czarny Piotruś bierze na siebie obowiązek „zajęcia się” niegrzecznymi dziećmi. Co roku holenderskie dzieci malują sobie twarze czarnym węglem, ubierają się w szaty i tak wychodzą na ulice. Są również parady, na których Mikołaj wraz z „czarnymi sługami” jedzie na platformie.
Finlandia
Finowie bardzo dbają o dekorację okien. Wedle tamtejszych wierzeń przez okna wpadają gnomy, które decydują kto w nadchodzącym roku zasługuje na szczęście. A decyzję podejmują na podstawie wystroju. Wśród dekoracji dominują ozdoby wykonane ręcznie z naturalnych materiałów – słomy, wełny bądź drewna. Na choince zaś można znaleźć małe flagi Finlandii oraz jabłka. Ciekawym zwyczajem jest wizyta w saunie, od której zaczyna się świętowanie 24 grudnia. Pozwala ona odpowiednio się przygotować i oczyścić, zarówno cieleśnie, jak i duchowo na nadchodzące Boże Narodzenie.
Meksyk
W Meksyku ważną tradycją są procesje ze świecami figurami Jezusa, Marii lub popularnych świętych. Odbywają się one co wieczór od 16 do 24 grudnia. Wędrujący w pochodzie ludzie, śpiewają kolędy, modlą się, czytają pismo święte. Tradycyjne, świąteczne posiłki podawane są po pasterce, pierwszego dnia świąt. Wśród nich znajdują się indyk, solone dorsze, smażone ryby, nadziewane chili, fasola oraz poncz owocowy zrobiony z trzciny cukrowej, laski cynamonu, suszonych śliwek, gujawy oraz tejocote.
Japonia
Japończycy podchodzą do świąt Bożego Narodzenia komercyjnie i czysto rozrywkowo. Traktowane jest jako święto miłości i często – właśnie w Wigilię – Japończycy oświadczają się czy zapraszają ukochaną na randkę. Podczas wigilijnej kolacji na stole znaleźć można kurisumasu keeki, czyli świąteczne, bardzo słodkie i kolorowe ciasto oraz pieczonego kurczaka (i jak najbardziej może to być kurczak ze znanej sieciówki).
Łotwa
Tradycją jest, że przed świętami Bożego Narodzenia wlecze się drewnianą belkę wokół domu, a następnie ją pali. Jest to symbol starego roku, który ma zapewnić szczęście w tym nadchodzącym. W Boże Narodzenie na ulice wychodzą grupy osób (kekatas), które przebierają się m.in.: za niedźwiedzie, diabły, konie, kozy, żurawie, czy śmierć i śpiewając oraz tańcząc wędrują od domu do domu. Gospodarze bardzo chętnie ich przyjmują, bo według tradycji przynoszą one do domowego ogniska błogosławieństwo i szczęście w przyszłym roku.
Włochy
La Befana to włoski odpowiednik świętego Mikołaja. Nie ma on (a raczej ona) białej brody i czerwonego płaszcza. Jest to złośliwa wróżka wyglądająca jak czarownica, która wchodzi przez komin i zostawia grzecznym dzieciom prezenty, a tym niegrzecznym zostawia upominek w postaci węgla, popiołu, cebuli lub czosnku.
Grenlandia
Jak każdy kraj, Grenlandia również ma swoją tradycyjną potrawę świąteczną. Kivaku, czyli surowe mięso morskiego ptaka alki, zawinięte w foczą skórę, które umieszcza się na kilka dni pod kamieniem. Grenlandczycy zajadają się tym, gdy osiągnie odpowiedni etap rozkładu.
Austria
Tutaj Mikołaj ma swojego złego brata Krampusa. Wygląda on jak demon (ma rogi) i pobrzękując przyczepionymi do pasa krowimi dzwonkami, straszy niegrzeczne dzieci swoją rózgą i tym, że wpakuje je do wora. Na świątecznym stole króluje nadziewana gęś z czerwoną kapustą. Zwyczajowo drób nadziany jest farszem z kasztanów, cebuli, bułki i pietruszki. Natomiast kapusta zasmażana jest w soku jabłkowym, dżemie żurawinowym, czerwonym winie i occie.
Ukraina
Na Ukrainie święta obchodzone są według kalendarza juliańskiego. Wigilia przypada na 6. stycznia i jest celebrowana podobnie jak w Polsce, jednak dzieci nie znajdują pod choinką żadnych prezentów – dostają za to podarki od Dziadka Mroza w Sylwestra. Okres świąt kończy się 19. stycznia w święto Chrztu Pańskiego. Tego dnia po mszy świętej z cerkwi wyrusza procesja do najbliższego jeziora lub rzeki, gdzie następuje poświęcenie wody. Tradycją jest ozdabianie choinki pajęczyną i sztucznymi pająkami. Zwyczaj ten wziął się z legendy o starej kobiecie, której ledwo starczyło pieniędzy na jedzenie, więc nie ozdobiła świątecznego drzewka. Świątecznego poranka zastała drzewko przyozdobione przez pająka pajęczynami, które po czasie zamieniły się w srebro i złoto. Kobiecie już nigdy więcej nie zabrakło pieniędzy.
Autor: Infoludek.pl szczecin@infoludek.pl
