Zakaz prowadzenia działalności gospodarczej z powodu zagrożenia epidemiologicznego jest niezgodny z konstytucją, orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny. Tym samym wszelkie grzywny i kary nakładane przez sanepid są niezgodne z prawem. Co to oznacza dla zablokowanych przedsiębiorców i budżetu państwa?
Sprawa fryzjera, który został ukarany przez sanepid w kwietniu 2020 roku, okazała się ciekawym kazusem prawnym. Pechowy przedsiębiorca, pomimo zakazu prowadzenia salonów fryzjerskich, ostrzygł w swoim zakładzie klienta. Z tego tytułu został ukarany przez sanepid wysoką grzywną, od której się odwołał. Sprawa trafiła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, który w wyroku przyznał rację przedsiębiorcy. Nałożona na niego kara jest bezzasadna, bo wynika z wadliwych przepisów.
Uzasadnienie wyroku WSA
Wyrok zapadł w październiku i nie jest prawomocny, ale opublikowane w ostatnich dniach uzasadnienie jest znaczące nie tylko dla poszkodowanego fryzjera. Według WSA rozporządzenie, którym posługuje się sanepid, nakładając grzywny i kary, jest niezgodne z konstytucją RP. Zakaz prowadzenia działalności gospodarczej w polskim porządku prawnym może wprowadzić tylko ustawa. Posługiwanie się rozporządzeniem jest możliwe tylko podczas stanu wyjątkowego, którego nigdy nie ogłoszono. Dlatego działania sanepidu są bezprawne i godzą w gwarantowane konstytucją wolności obywatelskie.
„O ile oceniane zakazy, nakazy i ograniczenia były merytorycznie uzasadnione, o tyle tryb ich wprowadzenia doprowadził do naruszenia podstawowych standardów konstytucyjnych i praw w zakresie wolności działalności gospodarczej” – czytamy w uzasadnieniu dostępnym TUTAJ.
Znaczenie wyroku WSA dla przedsiębiorców.
Według prawników uzasadnienie wyroku WSA w Opolu jest amunicją do batalii sądowych dla pokrzywdzonych przez wadliwie wprowadzony lockdown przedsiębiorców. Szczególnie tych ukaranych przez sanepid. Postępowanie wobec nich narusza bowiem art. 92 ust. 1 konstytucji. Ogranicza także istotę prawa do działalności gospodarczej, co stanowi naruszenie art. 22 konstytucji. Podpierając się uzasadnieniem WSA, przedsiębiorcy mają duże szanse na skuteczne dochodzenie swoich praw do odszkodowań oraz rekompensat z tytułu bezprawnego działania instytucji państwowych.
„Orzeczenie pokazuje dobitnie, do czego może prowadzić lekceważenie reguł stanowienia prawa. Obywatele będą w wielu podobnych przypadkach z sukcesami dochodzili w sądach swoich racji, a to skutecznie podważy zaufanie do prawodawcy.” – twierdzi Rzecznik Praw Obywatelskich, Adam Bodnar, w rozmowie z „Rzeczpospolitą”.
Autor: Infoludek.pl szczecin@infoludek.pl