Zachodniopomorski Nobel to prestiżowa nagroda, którą przyznaje się naukowcom w kilku dyscyplinach naukowych: w dziedzinie nauk humanistycznych, podstawowych, technicznych, przyrodniczych, ekonomicznych, rolniczych, medycznych, o morzu oraz artystycznych.
Inicjatorem konkursu był prof. Waldemar Tarczyński, prorektor Uniwersytetu Szczecińskiego. Projekt zrealizowany został przez grupę polskich badaczy pod kierunkiem profesorów: Aleksandra Wolszczana i Jana Lubińskiego (pomysłodawcy konkursu), członków Zachodniopomorskiego Klubu Liderów Nauki.
Kandydaci do nagrody są zgłaszani przez rektorów zachodniopomorskich uczelni oraz przez Członków Zachodniopomorskiego Klubu Liderów Nauki, którzy są jednocześnie organizatorami wydarzenia. Pula nagród sfinansowanych z budżetu województwa wyniosła w tym roku 90 tysięcy złotych.
Laureaci Zachodniopomorskich Nobli 2015
W dziedzinie Nauk Technicznych
Prof. dr hab. inż. Mirosława El Fray z Instytutu Polimerów, Zakładu Biomateriałów i Technologii Mikrobiologicznych Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie za „badania aplikacyjne nad nowymi biodegradowalnymi biomateriałami polimerowymi”.
Badania nad nowymi polimerami mają istotne znaczenie poznawcze i aplikacyjne w obszarach medycyny regeneracyjnej tkanek miękkich (np. przepuklin) i mięśnia sercowego. W tym pierwszym przypadku potencjał aplikacyjny został przetestowany nie tylko w badaniach komórkowych in vitro, ale również in vivo w badaniach na zwierzętach (publikacja „Biomaterials”, IF=9,305).
W dziedzinie Nauk Rolniczych
Dr hab. inż. Arkadiusz Nędzarek prof. nadzw. ZUT z Zakładu Sozologii Wód Wydziału Nauk o Żywności i Rybactwa Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie za „Holistyczny i systemowy opis czynników środowiskowych kształtujących jakość wód powierzchniowych jako siedliska organizmów wodnych, a także za ocenę środków technicznych dla minimalizacji negatywnych skutków antropopresji”.
Profesor Nędzarek opublikował w roku 2015 cykl 6 publikacji w renomowanych światowych czasopismach naukowych jak Antarctic Science, Polar Biology, Journal of Food Process Engineering, Desalination i inne. Głównym tematem tych prac jest ocena stanu jakości wód powierzchniowych w aspekcie zmian sezonowych i wpływów antropopresji oraz wpływ zanieczyszczeń na stan ekosystemów wodnych. Laureat testuje także przydatność nowatorskich metod z użyciem membran ceramicznych do nanofiltracji i oddzielania zanieczyszczeń w postaci wysokocząsteczkowych substancji z wody.
W dziedzinie Nauk Medycznych
Prof. dr hab. n med. Cezary Cybulski z Zakładu Genetyki i Patomorfologii Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie za „odkrycie nowego genu wysokiego ryzyka raka piersi – RECQL. Praca na ten temat ukazała się w jednym z najbardziej prestiżowych czasopism – NATURE GENETICS, a jej pierwszym autorem był Profesor Cybulski.”
W dziedzinie Nauk o Morzu
Zespół w składzie: prof. Andrzej Witkowski, mgr Chunlian Li, mgr Przemysław Dąbek z Zakładu Paleooceanologii, Wydziału Nauk o Ziemi Uniwersytetu Szczecińskiego za „Odkrycie nowych gatunków i twórczy wkład w filogenezę molekularną i systematykę morskich okrzemek bentosowych”.
Profesor Witkowski z zespołem opublikował w roku 2015 10 prac badawczych w renomowanych czasopismach naukowych jak Phytotaxa, PLOS 1, Scientific Reports, Cryptogamie Algologie i inne. Zawierają one opisy morfologiczne i analizy filogenetyczne nowo odkrytych przez zespół gatunków okrzemek z wód całego świata. Zespół ten stworzył od podstaw laboratorium filogenezy molekularnej okrzemek działające w niedawno otwartym Centrum Dydaktyczno-Badawczym Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Szczecińskiego. Dzięki aktywności profesora Witkowskiego Szczecin może się poszczycić jedną z największych w świecie kolekcji żywych szczepów okrzemek liczącą obecnie ponad 1500 taksonów.
W dziedzinie Nauk Ekonomicznych
Dr Dorota Skała z Katedry Finansów Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania Uniwersytetu Szczecińskiego za pracę „Saving on a Rainy Day? Income Smoothing and Procyclicality of Loan –Loss Provisions in Central European Banks, International Finance 18:1, 2015: pp.25-46 DOI: 10.1111/1468-2362.1258”.
Osiągnięciem uutorki jest kompleksowe zbadanie zjawiska wygładzenia dochodów w bankach Europy Centralnej. Zjawisko wygładzenia dochodów banków ma znaczenie dla praktyki regulacyjnej wobec banków. W pracy zweryfikowano teorię tzw. „oszczędzania na czarną godzinę”. Po raz pierwszy podzielono zjawisko wygładzania na aspekt instytucjonalny i makroekonomiczny.
W dziedzinie Nauk Podstawowych
Dr Adam Balcerzak z Instytutu Fizyki Uniwersytetu Szczecińskiego za „teoretyczne prace obliczeniowe opisujące osobliwości w kosmologii”.
Dr Adam Balcerzak prowadzi prace teoretyczne dotyczące możliwego scenariusza kosmologicznego ujmującego przejście z ery przed Wielkim Wybuchem do ery po Wielkim Wybuchu. Badany był wpływ zmienności w czasie wartości stałych fizycznych (prędkość światła , stała grawitacji) na prawdopodobieństwo kreacji wszechświatów. Stosowane były też różne dostępne testy (supernowe, piki dopplerowskie, barionowe oscylacje akustyczne, kosmiczny dryft) do wyjaśnienia zjawiska ciemnej energii. Wyniki badań w 2015 roku Laureat opublikował w czasopismach o wysokim Impact Factor, takich jak: „Physical Review D”, „Journal of Cosmology and Astroparticle Physics”.
Źródło: Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego
